اعتیاد در نوجوانان به مواد مخدر یکی از مهترین چالش‌هایی است که امروزه بسیاری از نوجوانان مبتلا به این موضوع هستند. یکی از مهم‌ترین موضوعات مورد بحث والدین، مشاورین و جامعه‌شناسان سال‌های اخیر دلایل کشش نوجوانان به مواد مخدر و یافتن راه حل‌هایی برای درمان اعتیاد است. بی‌شک می‌توان گفت مصرف مواد مخدر همیشه مضر شناخته می‌شود. اما اگر قبل از رسیدن به سن بلوغ، یعنی در سنین نوجوانی و جوانی مصرف شود، آسیب آن بیشتر نیز خواهد بود. زیرا تأثیر منفی بر رشد مغز دارد که تأثیر و عواقب آن در درازمدت زیاد‌تر نیز خواهد شد.
عوامل محرک اعتیاد به مصرف مواد
ژنتیک
برخی افراد به صورت ژنتیکی تمایل به مصرف مواد مخدر دارند.
این گونه افراد معمولاً سابقه خانوادگی بیشتری از اعتیاد را نشان می‌دهند.
بخشی از این مسأله به ریشه زیستی اعتیاد آن‌ها برمی گردد.
مجموعه‌ای از تغییرات ژنتیکی منجر به این می‌شود که برخی افراد نسبت به دیگران آسیب‌پذیری بیشتری داشته باشد.
تأثیر محیط اجتماعی
محیطی که فرد در آن زندگی می‌کنند نقش مهمی در اعتیاد او دارد.
تجربه نشان می‌دهد که فرد تا حد زیادی از محیط زندگی خود و افرادی که با آن‌ها در ارتباط است تأثیر می‌پذیرد.
حتی اگر فرد در خانواده سالم زندگی کند و هیچ یک از اعضای خانواده اعتیاد نداشته باشد، محیط اجتماعی باز هم می‌تواند فرد را درگیر اعتیاد کند.
به عنوان مثال شیوع فقر، بیکاری در اجتماع باعث افزایش فشار روانی در افراد می‌شود و معمولاً میزان ابتلا به اعتیاد را افزایش می‌دهد.
ضعف مهارت‌های اجتماعی
انسان یک موجود اجتماعی است و تا حد زیادی از سایر افراد جامعه تأثیر می‌پذیرد.
نحوه تعامل و تأثیرپذیری فرد از افراد دیگر نقش کلیدی در پیشگیری از اعتیاد دارد.
معمولاً افرادی که در خانواده‌های معتاد و محیط‌های اجتماعی ناسالم زندگی می‌کند، احتمال معتاد شدن‌شان بسیار بیشتر است.
به تعبیر دیگری تأثیر اعتیاد در کودکان از آن‌ها یک قربانی می‌سازد.
آن‌ها اگر مهارت‌های اجتماعی لازم را کسب نکنند، نمی‌توانند خود را از اعتیاد مصون نگه دارند.
یکی از مهارت‌های که امروز بسیار در مورد آن می‌شنوید قدرت نه گفتن است.
برای کمک به یادگیری مهارت‌ها و راهکار‌های لازم و پیشگیری از اعتیاد به مواد مخدر در نوجوانان خود می‌توانید از مشاوران و روانشناس کمک بگیرید.
بیماری و مشکلات روحی و روانی
بسیاری از افراد هنگام مواجه شدن با فشار‌های روانی به دنبال راه حل سریع برای حل مشکلات هستند.
آن‌ها توانایی تحمل اضطراب را ندارند و ممکن است به سمت سیگار یا مواد مخدر گرایش پیدا کنند.
مواد اعتیاد‌آور با ایجاد حالتی نظیر آرامش و سرخوشی در کوتاه مدت فشار‌ها را از روی افراد بر می‌دارد اما به مرور زمان با ایجاد وابستگی و استرس فشار‌های روانی فرد را چندین برابر می‌کنند.
بیماری‌ها اختلالات روحی، روانی و فشار‌های عصبی، مشکلات و اتفاقات ناگواری که در زندگی افراد رخ می‌دهد احتمال گرایش به اعتیاد را در بسیاری از آن‌ها افزایش می‌دهد.
به خصوص زمانی که فرد از مهارت‌های مقابله‌ای لازم برای حل مشکلات خود برخوردار نباشد.
تأثیر روابط نابسامان خانوادگی
اعتیاد پدر و مادر یا دیگر اعضای خانواده و اقوام می‌تواند تأثیر مستقیم بر روی افراد داشته باشد.
موضوعاتی مانند طلاق، خیانت، چند همسری، مرگ یکی از والدین، نبود والدین و … می‌تواند احتمال اعتیاد مواد مخدر را در فرزندان افزایش دهد.
از موارد شایع ازدواج با فرد معتاد است. آمار نشان می‌دهد که ازدواج افراد معتاد می‌توانند زمینه آلودگی همسر این افراد را فراهم سازد.
تأثیر زورگویی دوستان جوانان
تعامل با دیگر افراد جامعه نیاز به مهارت‌های ارتباطی صحیح و مهارت‌های زندگی دارد، که متاسفانه در جامعه امروز شرایط بسیار تغییر کرد و چندان به این مسأله توجه نمی‌شود.
بیشتر اوقات افراد به خاطر کمبود اعتماد به نفس کافی برای اینکه جلوی دوستان‌شان کم نیاورد و به اصطلاح همرنگ جماعت ناسالم می‌شوند.
تأثیر دوستان در اعتیاد در میان نوجوانان جوانان و دانشجویان بسیار شایع است.
به همین دلیل علاوه بر آموزش درس توجه والدین معلمان و اساتید را می‌طلبد.
آن‌ها می‌توانند با استفاده از تقویت مهارت‌های ارتباطی احتمال مبتلا شدن به اعتیاد به مواد مخدر را کاهش دهند.
دسترسی آسان به مواد مخدر در نوجوانان
هرچه دسترسی افراد به مواد مخدر بیشتر و آسان‌تر باشد احتمال گرایش به اعتیاد نیز بیشتر می‌شود.
به همین دلیل افرادی که در خانواده‌های معتاد پرورش می‌یابند یا در محل‌های زندگی می‌کند که به راحتی می‌توان در آنجا از این مواد تهیه کرد بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به اعتیاد هستند.
اعتیاد والدین
بر اساس تحقیقات افرادی که والدین معتاد دارند بیشتر از دیگران در برابر اعتیاد آسیب‌پذیر می‌شود.
ویژگی‌های شخصیتی
ویژگی شخصیتی که معمول ریشه در زیست شناختی دارند بر تمایلات افراد برای مصرف مواد مخدر تأثیر می‌گذارند.
ویژگی‌های چون هیجان خواهی و تکانشگری. هیجان خواهی به معنای تمایل زیاد فرد برای تجربه رویداد‌های هیجان‌انگیز است.
بیش از حد آن باعث درگیری فرد در رفتار‌های پرخطری نظیر اعتیاد و روابط جنسی محافظت نشده می‌شود.
تکانشگری به معنای انجام اقدامات آنی بدون فکر و لحظه‌ای است که فرد نمی‌تواند به عواقب کار‌های خود فکر کند.
رایج‌ترین مواد مخدر در میانان جوانان کدام است؟
با وجود اینکه اعتیاد به مصرف هر ماده مخدری روز به روز در حال گسترش است اما رایج‌ترین ماده مخدر در میان نوجوانان خصوصاً در دوران دانشجویی گل یا ماری جوانا است. آنقدر اعتیاد به مصرف گل، ماری جوانا و حشیش که همگی از یک نوع گیاه به دست می‌آیند، زیاد است که حتی جستجوی کلینیک ترک گل به تنهایی آمار بالایی دارد.
با وجود اینکه مصرف الکل در کشور‌های اسلامی غیر مجاز است اما نباید از اعتیاد به این نوشیدنی غافل شد زیرا می‌تواند به اندازه مواد مخدر سلامت جسمی و روانی فرد را تحت تأثیر خود قرار بدهد.
مهم‌ترین راه‌های پیشگیری و درمان اعتیاد در جوانان چیست؟
تربیت درست و اصولی و حمایت صحیح والدین از فرزندان نه تنها می‌تواند باعث پیشگیری از ابتلا به اعتیاد شود بلکه در درمان اعتیاد نیز می‌توانند به شدت مؤثر باشند. اگر بتوانیم جوانانی که در دام اعتیاد افتاده‌اند را به درستی راهنمایی کنیم قطعاً در تجربه یک ترک اعتیاد.
بدون بازگشت به آن‌ها کمک کرده‌ایم.
برای دسترسی سریع به مشاوره روانشناسی می توانید برای رزرو وقت مشاوره با شماره های مرکز مشاوره زرین فر تماس حاصل نمایید.
دیدگاه کاربران