روانشناس کیست؟

روانشناس کسی است که فرایند های ذهنی و رفتار انسانی را با مشاهده و تفسیر بررسی می کند و چگونگی ارتباط افراد با یکدیگر و محیط اطرافشان را ثبت می کند. این فرد کسی است که دانش روانشناسی را به صورت تخصصی در دانشگاه و زیر نظر اساتید مجرب، آموزش دیده و به انجام کار پژوهشی و درمانی در زمینه روانشناسی می پردازد. 

برخی از روانشناسان کار های درمانی و کاربردی را بیش تر از پژوهش دوست دارند و تلاش می کنند تا با شناسایی اختلالات روانشناختی به پیشگیری از بروز آن و درمان اختلالات، بپردازند. بسیاری از افراد هنوز آگاهی زیادی درباره روانشناس ندارند و تصور می کنند تنها افرادی که دچار اختلالات روانی هستند نیاز به مراجعه نزد روانشناس دارند. روانشناسی امروزه علمی بسیار پیشرفته است که در تمامی زمینه ها می تواند به افراد کمک کند. 

وظایف روانشناس چیست؟

بررسی الگو های رفتاری و ذهنی

شناسایی اختلالات روانی

روان درمانی

مشاوره

انجام تست های و آزمایش های روانشناختی

پژوهش در زمینه روانشناسی

انواع روانشناس

روانشناس بالینی:

 این شاخه روانشناسی در زمینه تشخیص و درمان اختلالات روانی فعالیت می کند. متخصص بالینی نقش مهمی در حفظ سلامت روان دارند. این افراد روانپزشک نیستند و اجازه تجویز دارو ندارند و برای درمان از روش های روان درمانی استفاده می کنند. متخصص بالینی معمولا در کنار درمان در بیمارستان ها و مراکز درمان روانبخشی در محیط های آموزشی و دانشگاهی نیز فعالیت می کنند. 

روانشناس مشاوره:

این افراد به مشاوره، راهنمایی و حل مشکلات مختلف افراد می پردازند. روانشناس مشاوره معمولا با افرادی ارتباط دارند که مشکلات خفیف تر از اختلالات روانی دارند. مشکلاتی همچون: حل مشکلات فردی، خانوادگی، شغلی و آموزش مهارت های زندگی، آموزش فرزند پروری، مسائل مربوط به ازدواج و طلاق، در حیطه کاری روانشناس مشاوره می باشد. 

روانشناس شناختی:

روانشناسان شناختی با تفکر و شناخت انسان و اثراتی که این شناخت ها در زندگی انسان می گذارد سر و کارد دارد. این افراد به موضوعات روان ‌شناختی از جمله شناخت، انگیزه، ادراک، توجه، یادگیری و حافظه علاقه ‌مند هستند. روانشناسان شناختی در مراکز پژوهشی، دانشگاه‌ ها، بیمارستان ‌ها و سازمان‌ های خصوصی و دولتی کار می‌ کنند.  

روانشناس زیستی:

این شاخه روانشناسی به روانشناسی فیزیولوژیک نیز معروف است. این روانشناسان، تاثیر مغز و سیستم عصبی بر رفتار و ذهن انسان را مطالعه می کنند. روانشناسان زیستی ارتباط نزدیکی با زیست شناسان و عصب شناسان دارند. بیش ‌تر این متخصصان در محیط های آزمایشگاهی روی نمونه‌ های حیوانی کار می ‌کنند تا بتوانند به درک بهتری از آسیب ‌شناسی در انسان دست پیدا کنند. این افراد ممکن است نمونه ‌های انسانی را نیز تجزیه و تحلیل نمایند. یکی از مهم‌ترین کار های این روان‌ شناسان بررسی و مطالعه درباره اثرات دارو ها روی جسم و ذهن انسان است. این روان شناسان در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی نیز فعالیت می‌ کنند.

روانشناس جامعه:

این روانشناسان در زمینه سلامت روان جامعه تحقیق و پژوهش انجام می دهند. آنها ارتباط افراد با جامعه ای که در آن زندگی می کنند و تاثیر متقابل جوامع روی افراد را بررسی می کند. هدفی که این روانشناسان دارند ارائه برنامه هایی برای تغییرات مثبت در سطح فردی و اجتماعی است. 

روانشناس رشد:

رشد انسانها در طول تاریخ همواره مورد توجه بوده است. روانشناسان درباره مراحل مختلف رشد از جمله کودکی، نوجوانی، بزرگسالی و پیری تحقیقات و بررسی های جداگانه ای انجام می دهند. دوران کودکی و نوجوانی بیشتر مورد توجه روانشناسان است و کار این روانشناسان می تواند جنبه پژوهشی یا درمانی داشته باشد.

روانشناس صنعتی-سازمانی:

عملکرد این روانشناسان بیشتر در شرکت ها، سازمان ها و کسب و کار است. بیشترین درآمد در حیطه روانشناسی مربوط به روانشناسی صنعتی-سازمانی است. این روانشناسان از اصول روان‌ شناختی در محیط کار استفاده می‌ کنند تا میزان بهره‌ وری و رفاه نیروی کار را افزایش دهند. هم‌ چنین کارمندان مناسب را برای مشاغل مورد نظر شناسایی می ‌کنند. روانشناس صنعتی-سازمانی با کمک به کارمندان برای حل چالش‌ های محیط کار به محموعه کمک می کند تا بازدهی بیشتری داشته باشند. از آن‌جایی که رضایت شغلی نقش مهمی در بهبود کارایی دارد این افراد تلاش می‌کنند تا چالش‌ ها و مسائل کارمندان را برطرف نمایند. آن‌ ها با تدوین برنامه‌ های آموزشی برای کارمندان و ارائه برنامه‌ های راهبردی برای مدیران به شرکت‌ ها کمک کمک زیادی در جهت رشد و پیشرفت می‌کنند.

روانشناس تربیتی:

این روانشناسان به تحقیق و پژوهش در فرآیند آموزش و شیوه یادگیری می پردازند. روانشناسان تربیتی معمولا در مراکز آموزشی فعالیت می می کنند. این روان‌ شناسان اثرات عوامل گوناگون فردی، شناختی، خانوادگی و اجتماعی بر یادگیری را مورد تحقیق و بررسی قرار می دهند تا بتوانند راهبرد های آموزشی و تکنیک ‌های موثر آموزشی را ارائه کنند. کمک به کودکانی که دارای مشکلات یادگیری خاص هستند و بهبود روش‌ های یادگیری برای این کودکان یکی از اهداف مهم این روان ‌شناسان است.

روانشناس شخصیت:

بررسی شخصیت افراد و تاثیری که این ویژگی های شخصیتی بر زندگی افراد دارد، از وظایف روانشناسان شخصیت است. این روانشناسان با مطالعه ساختار شخصیت دلایل رفتارهای انسانی را در موقعیت های گوناگون مورد بررسی قرار می دهند. کسانی که دچار اختلالات شخصیتی هستند نیاز به درمان‌های ویژه ‌ای دارند. پس کار این متخصصان، پژوهش، شناسایی، پیشگیری و درمان اختلالات شخصیت نیز هست.

روانشناس کودک: 

کودکان دنیای ناشناخته بسیاری دارند که مورد توجه بسیاری از روانشناسان است. مشاور کودک بیشتر به عنوان درمانگر کودک شناخته می شود و به دنبال درمان اختلالات روانی کودکان هستند. برخی از روانشناسان کودک به عنوان پژوهشگر به بررسی علمی در زمینه رفتار و مشکلات کودک می پردازند. 

روانشناس سلامت:

این روانشناسان به دنبال افزایش سطح رفاه و سلامت روانی جامعه در کنار سلامت جسمانی هستند. این روانشناسان اثر عوامل روان‌شناختی، زیست‌شناختی و اجتماعی بر سلامت انسان را مطالعه می‌کنند. کار این روانشناسان ارائهٔ برنامه‌های درمانی و آموزش روش‌های مقابله‌ای برای حفظ سلامت جسمانی و روانی است. مشکلاتی مانند ترک سیگار، تناسب اندام و مدیریت استرس بر عهده این افراد است. در مواردی روانشناسان سلامت برنامه های درمانی و آموزش های مقابله ای برای حفظ سلامت روانی و جسمانی را تدوین می کنند.