روانپزشکی و عصب‌شناسی هر دو تخصص‌های پزشکی مرتبط با مغز هستند، اما تفاوت‌هایی بین روانپزشک و متخصص مغز و اعصاب وجود دارد.
شباهت‌هایی در حرفه متخصصان مغز و اعصاب و روانپزشکان وجود دارد، اما این دو متخصص به مهارت‌ها و تخصص‌های متفاوتی نیاز دارند و نوع بیماری‌های که درمان می‌کنند، متفاوت است.
بسته به علت علائم بیمار و تأثیر آن‌ها بر زندگی او، بیمار ممکن است به روانپزشک، متخصص مغز و اعصاب یا هر دو مراجعه کند.
به عنوان مثال، یک متخصص مغز و اعصاب معالج یک بیمار آسیب مغزی، ممکن است او را برای مدیریت هرگونه اضطراب ناشی از بیماری به یک روانپزشک ارجاع دهد.
از آن جایی که روانپزشک و متخصص مغز و اعصاب هر دو پزشک در حوزه مغز و بیماری‌های آن هستند نباید این باور ایجاد شود که یک متخصص مغز و اعصاب می‌تواند بیماری‌های اعصاب و روان را نیز تحت درمان قرار دهد. یک متخصص مغز و اعصاب یا نورولوژیست می‌تواند بیماری‌های تأثیر‌گذار بر سیستم مغزی نخاعی مانند تشنج، انواع سردرد، انواع کمردرد، سکته مغزی و فلج اندام‌ها، بیماری‌های خود ایمنی مانند‌ام اس را درمان نماید. در حالی که برای درمان مشکلاتی از قبیل اضطراب‌های مزمن همراه با حملات پانیک و برخی مشکلات روان شناختی مانند افسردگی، اسکیزوفرنی نیاز به مراجعه به یک دکتر روانپزشک وجود خواهد داشت.
روانپزشک کیست؟
روانپزشک، پزشکی است که بر شناسایی، تشخیص و درمان بیماری‌ها و اختلالات روانی تمرکز دارد. روانپزشکان برای بررسی علائم روانی و رفتاری، بیماران را معاینه و سپس بهترین روش درمانی را برای مشکلات تعیین می‌کنند.
درمان این مشکلات شامل مشاوره، رفتار درمانی و دارو‌های روانپزشکی است. روانپزشکان بیماران خود را برای دریافت خدمات درمانی و مراقبتی جامع در زمینه‌های مغز و اعصاب به سایر متخصصان مانند مشاوران، روانشناسان یا متخصصان توانبخشی ارجاع می‌دهند.
متخصص مغز و اعصاب کیست؟
متخصص مغز و اعصاب پزشک متخصصی است که بیماری‌های مربوط به سیستم عصبی، مغز، ستون فقرات و اعصاب را درمان می‌کند. متخصصان مغز و اعصاب آزمایش‌هایی را برای شناسایی علت اختلالات سیستم عصبی و تشخیص بیماری‌های عصبی تجویز کرده و درمان‌هایی را برای درمان یا مدیریت علائم ارائه می‌دهند.
درمان‌های عصبی شامل تغییر سبک زندگی، توانبخشی و دارو است. برخی از متخصصان مغز و اعصاب، برای رفع اختلالات پیچیده سیستم عصبی، جراحی یا مراجعه به روماتولوژیست‌ها و ایمونولوژیست‌ها (متخصص ایمنی‌شناسی) را توصیه می‌کنند.
تخصص مغز و اعصاب در چه زمینه‌ای تخصص دارد؟
در رابطه با تفاوت روانپزشک با متخصص مغز و اعصاب باید بگوییم، پزشک متخصص مغز و اعصاب کسی است که دارای مدرک پزشکی تخصصی است و تخصص وی در حوزه درمان بیماری‌های متخصص مغز و اعصاب است. بیمارانی که به متخصص متخصص مغز و اعصاب مراجعه می‌کنند در عملکرد مغز خود دچار مشکل شده‌اند. از طرف دیگر بیمارانی که بیماری‌های روانی حاد دارد ممکن است از طرف روانشناس به روانپزشک معرفی شوند. بیماری‌های روانی در این مرحله به اندازه‌ای پیشرفت می‌کنند که ممکن است فرد بیمار به صورت ناآگاهانه به خود و یا اطرافیانش صدمات جدی وارد کند.
در رابطه با تفاوت روانپزشک با متخصص مغز و اعصاب باید بگوییم، به عنوان مثال فرد بیماری که دچار سکته شده است، ممکن است به مشکلاتی مانند فلج صورت و یا تار شدن دید مبتلا شود. این مشکلات به صورت کاملاً غیر ارادی فرد بیمار را درگیر می‌کنند و بیمار هیچ نقشی در بروز این مشکلات ندارد. متخصص مغز و اعصاب تلاش می‌کند تا با روش‌های مختلف علم پزشکی این مشکلات را کاهش داده و یا برطرف کند.
مقایسه متخصص مغز و اعصاب با روانپزشکی
تخصص
زمینه کاری عصب‌شناسان و نیز روانپزشکان هردو در حوزه بیماری‌های ذهنی می‌باشد. با این حال نقش متخصصان مغز و اعصاب در بیماری‌های فیزیکی و نیز روانپزشکان اختلالات روانی بیشتر است. به طوری که اختلالات فیزیکی مغز مربوط به متخصص اعصاب بوده و روانپزشکان به بررسی علائم رفتاری و احساسی فرد می‌پردازند. علائمی که در نتیجه عدم تعادل شیمیایی در مغز و نیز چالش‌های زندگی خود را نشان می‌دهند.
تحصیلات
پیش نیاز تمامی زیرشاخه‌های پزشکی این است که شما عزیزان مدرک لیسانس از دانشکده پزشکی را بدست آورده باشید. به علاوه اینکه دانشجو باید پس از دانشکده در دوره‌ای چهار ساله به نام دوره رزیدنتی مغز و اعصاب شرکت کند. به طوری که طبیبان و متخصصان مجرب مغز و اعصاب به آموزش این افراد بپردازند. روانپزشک نیز در یک دوره چهار ساله رزیدنتی شرکت می‌کند. اما کار کردن این‌ها به طور خاص فقط با روانپزشکان دارای مجوز می‌باشد.
محیط کار
امکان کار برای روانپزشکان و نیز متخصصان مغز و اعصاب در مکان‌های مختلفی پزشکی وجود دارد. به طوری که هم این افراد امکان کار کردن در بیمارستان را دارند و هم می‌توانند به سراغ احداث مطب‌های خصوصی بروند. به علاوه اینکه امکان کارکردن روانپزشکان در مراکز توانبخشی و نیز ترک اعتیاد نیز فراهم است. محل کار متخصصان مغز و اعصاب اغلب یک مطب سنتی با اتاق معاینه‌ای دارای فضای استریل می‌باشد. اما این درباره روانپزشک الزاماً صادق نیست. چرا که ممکن است این فرد به منظور راحتی بیمار نیمکت‌ها و صندلی‌های مختلفی را در مطب خود قرار دهد تا بتواند فضای راحت‌تری را برای بیمار ایجاد کند.
علائم و عوارض
بد نیست اشاره‌ای داشته باشیم به علائم و عارضه‌هایی که هم مربوط به روانپزشکان و هم به متخصصان مغز و اعصاب ربط دارد. علائمی که هم روانپزشک و هم متخصص مغز و اعصاب می‌توانند آن‌ها را برطرف کنند به شرح زیر می‌باشند:
مشکلات مربوط به خواب
مشکلات توهمی
سرگیجه یا به بیان عامیانه گیجی
مشکلات حافظه
متخصصان مغز و اعصاب این توانایی را دارند که بتوانند هر بیماری مرتبط با سیستم عصبی را درمان کنند. همانطور که می‌دانید در سرتاسر بدن دارای اعصاب هستیم. به همین دلیل می‌توان انتظار این را داشت که این پزشکان بتوانند تمامی مشکلات مربوط به اعصاب در هر بخشی از بدن را درمان کنند. اما اصلی‌ترین کار این پزشکان قطعاً اندام‌های اصلی عصبی یعنی مغز و نخاع می‌باشد. در ادامه برای شما به چند مورد از بیماری‌هایی اشاره کرده‌ایم که می‌توانید برای درمان آن‌ها به پزشک مغز و اعصاب مراجعه کنید:
سرگیجه
درد
سردرد و یا بیماری میگرن
صرع و تشنج‌های آن
مشکلات اعصاب بینایی
سکته مغزی
اما علم روانپزشک به او این امکان را می‌دهد که اغلب به مشکلات مربوط به فکر و زهن بپردازد. به بیان بهتر این فرد به بیماران خود کمک می‌کند تا عملکرد فیزیکی خود را با فرایند ذهنی بهتر کنند. در زیر به چند مورد از مهم‌ترین خدماتی که روانپزشکان ارائه می‌کنند اشاره کرده‌ایم:
اختلالات مربوط به خوردن غذا و اشتها
افسردگی و استرس
ضربه‌های روحی ناشی از طلاق یا خیانت
اسکیزوفرنی
وظایف
اینکه هر دو یعنی هم پزشک مغز و اعصاب و هم روانپزشک به بیماران مشاوره می‌دهند یک اشتراک تلقی می‌شود. در گام بعدی پس از اینکه مشکلات این بیماران کشف شد هریک درمان‌های مرتبط با خود را پیشنهاد می‌کنند.
مهم‌ترین وظایف پزشکان مغز و اعصاب
پزشکان مغز و اعصاب موارد زیر را به عنوان وظیفه خود انجام می‌دهند:
تجویز اسکن به منظور کشف بیماری
مشخص کردن درمان‌های دارویی به فراخور بیماری فرد
بررسی و نتایج اطلاعاتی که با مطالعه آزمایش می‌توان به آن‌ها دست یافت.
آزمایش عملکرد اعصاب
برای دسترسی سریع به مشاوره روانشناسی می توانید برای رزرو وقت مشاوره با شماره های مرکز مشاوره زرین فر تماس حاصل نمایید.
دیدگاه کاربران