مهارت گوش دادن فعال چیست؟

مهارت گوش دادن فعال نوعی مهارت بسیار مهم می باشد که بسیاری از افراد آن را با شنیدن اشتباه می گیرند. مهارت گوش دادن فعال چیزی فرا تر از شنیدن است، گوش دادن فعال یعنی توانایی دریافت و درک صحیح پیام ها. گوش دادن تنها به معنی توجه است. تحقیقات نشان داده اکثر افراد تنها 25 تا 50 درصد شنیده هایشان را به یاد می آورند، به عبارتی وقتی با ما با فردی صحبت می کنید تنها نصف حرف های او را می شنویم. شاید شنیدن این موضوع جالب باشد که بسیاری از دعواها و جدایی ها به دلیل عدم فهم و درک درست افراد از حرف های یکدیگر است. مهارت گوش دادن فعال نقش موتری در ایجاد ارتباط موفق و بهبود روابط خانوادگی و اجتماعی دارد. افرادی که مهارت گوش دادن فعال را بلد هستند، همدلی و صمیمیت بیشتری با دیگران دارند.

تقویت مهارت گوش دادن فعال

نگاه کردن به طرف مقابل:

توجه و تمرکز شروع اصلی گوش دادن است. زمانی که فردی در خاص صحبت با شما است نباید به انجام کار دیگری بپردازید. چنانچه نمی توانید در زمان صحبت به طرف مقابل خود نگاه کنید، سعی کنید گفتگو را به زمان دیگری موکول کنید.

در صحبت فرد مقابل نپریدن:

هیچ یک از ما دوست نداریم زمانی که مشغول صحبت هستیم کسی به میان حرف با صحبت کند و حرف ما را قطع کند. پریدن وسط صحبت دیگران نه تنها نوعی بی احترامی است بلکه باعث می شود گوینده احساس کند صحبت های وی مهم و جذاب نیست.

به دنبال پاسخ نباشید:

بکی از موضوعاتی که مکالمه دو نفر را دچار چالش می کند این است که زمانی که یک نفر در حال صحبت است، طرف مقابل به دنبال پاسخ می باشد. زمانی که فردی با شما صحبت می کند بهتر است ابتدا فقط گوش دهید و زمانی برای فکر کردن به صحبت ها به خود داده و سپس پاسخ دهید. این مهارت به شما کمک می کند تا پاسخ های مناسب و بهتری برای فر مقابلتان پیدا کنید.

سؤال بپرسید:

زمانی که مشغول شنیدن صحبت های دیگران هستند برای آن که توجه خود را به طرف مقابل نشان دهید و مسئله مورد نظر را بهتر متوجه شوید بهتر است درباره مسئله مورد گفتگو از طرف مقابل سؤال کنید. این مسئله نه تنها به بالا تر رفتن تمرکز شما کمک می کند بلکه این احساس را به طرف مقابل انتقال می دهد که صحبت های وی برای شما مهم است.

همدلی کنید:

هیچ چیز مثل یک همدردی خوب باعث احساس آرامش و لذت برای دیگران نمی شود. زمانی که شما بتوانید از نگاه طرف مقابل به مسائل نگاه کنید و بتوانید خودتان را جا طرف مقابل بگذارید، می توانید با طرف مقابل خود همدردی کنید.

نظرات شخصی را کنار بگذارید:

زمانی که مشغول گوش دادن به صحبت های دیگران هستید هرگز در مقابل نظرات مخالف خود جبهه نگیرید. تعصبات و بیان مخالفت ممکن است باعث مختل شدن ارتباط شما شود، پس بهتر است اجازه دهید ابتدا طرف مقابل به صورت کامل منظور خود را بیان کند.

زبان بدن مناسب برای گوش دادن فعال

داشتن تماس چشمی

نشستن رو به روی هم

راحت نشستن نه لم دادن

تکان دادن سر

واکنش های چهره متناسب با نوع کلام فرد

باز نگه داشتن دست ها

فواید مهارت گوش دادن فعال چیست؟

کمک به همدلی و ایجاد درک متقابل:

آنچه بیش از هر کلامی این نیاز ها را برآورده می ‌کند گوش دادن فعال است. در بسیاری از موارد وقتی افراد برای درد و دل با فرد مورد اعتمادی وارد گفت ‌و گو می ‌شوند تنها نیاز دارند که احساسات و افکار خود را با کسی در میان بگذراند. کسی که به راستی حرف‌های آن ‌ها را بشنود، در مورد آنچه می ‌شنود قضاوتی نکند. به جای اینکه بر نصیحت کردن و راهکار دادن متمرکز باشید پیش از هر چیز باید نشان دهید که درک متقابلی از آنچه می‌شنوید دارید. این کار به خودی خود سهم زیادی در بهبودی حال فرد مقابل و تقویت ارتباط موفق و مؤثر میان شما دارد.

ایجاد صمیمیت:

گوش دادن فعال این احساس را به طرف مقابل منتقل می ‌کند که برای او ارزش و احترام قائل هستید و درکش می‌ کنید. همین مسئله زمینه گفت ‌و گوی هرچه بیشتری را فراهم می‌ کند که در روند آن صمیمیت عمیقی میان شما شکل می ‌گیرد. در واقع دوستان صمیمی قبل از هر چیز ضرورت درک یکدیگر و ماندن در کنار هم را در می ‌یابند که گوش دادن فعال یکی از ابزار های رسیدن به این مسئله است.

تقویت مهارت های ازتباطی:

گوش دادن فعال تنها به نفع گوینده نیست بلکه به مهارت های ارتباطی غیر کلامی شما هم کمک می کند. در نتیجه باعث می‌شود که بتوانید با افراد بیشتری در ارتباط بمانید و احساس امنیت و اعتماد را پرورش دهید.

کاهش سوءتفاهم:

گوش دادن فعال باعث می شود تا فرد یاد بگیرد پیش از شنیدن به دنبال پاسخ نباشد. بسیاری از مواقع وقتی با دیگران بحث می‌کنیم بیش از آنکه به حرف ‌های او گوش بدهیم به فکر آماده کردن جواب‌ های خود هستیم که در نتیجه به سوءتفاهمات دامن می‌ زند و باعث گسترش اختلافات می‌ شویم.

کاهش اختلافات:

نداشتن مهارت کافی در گوش دادن فعال باعث می‌ شود در بسیاری از موارد صحبت‌ های ما به اختلاف و تنش بی انجامد چراکه فرد مقابل احساس می‌ کند که ما درکی از حرف ‌های او نداریم. به عنوان مثال برخی افراد وقتی همسرشان با آن‌ها حرف می ‌زند هم زمان با گوشی خود کار می‌ کنند یا به فعالیت‌ های دیگری می‌ پردازند و نمی‌ توانند این حس را به فرد مقابل منتقل کنند که برای او ارزش و اهمیت قائل هستند. همین مسئله در بسیاری از موارد زمینه ساز بروز و تنش میان زوجین می ‌شود. تقویت مهارت گوش دادن درمیان زن و شوهر ها یکی از عواملی است که میزان اختلافات را کاهش می ‌دهد.

نداشتن مهارت گوش دادن فعال عاملی برای عدم فهم صحبت های یکدیگر

تفاوت در لحن گفتار ها، با کنایه صحبت کردن و…. باعث کج فهمی و سوءبرداشت دیگران از صحبت‌ های شما می‌ شود. این مشکلات معمولا بین زوجین به وجود می ‌آید و آن‌ ها از اینکه همسر­شان زبان آن‌­ ها را نمی‌فهمد، گلایه می ‌کنند. مهارت گوش دادن فعال در برقراری ارتباط سالم بین زوجین بسیار موثر است و اگر فردی از همسرش توجه کافی دریافت نکند طبیعتا نمی ‌تواند توجه کافی را نیز به او بدهد.