هموفوبیا چیست؟

هموفوبیا یا خون هراسی به ترس غیر منطقی و ایجاد احساس اضطراب و غش در زمان دیدن خون گفته می شود. هموفوبیا توانایی فرد را برای عملکرد روزانه برای حداقل ۶ ماه مختل می‌ کند.

برخلاف افراد مبتلا به ترس های روزمره، افراد مبتلا به هموفوبیا اغلب برای اجتناب از قرار گرفتن در معرض ترس یا خطر از قبل تجربه شده ، تلاش بسیار می کنند، حتی اگر خطر یا خطر واقعی وجود نداشته باشد. افراد مبتلا به فوبیا اغلب در برابر فوبیای خود احساس ناتوانی می کنند و خود را عاجز و ضعیف می دانند.

در نسخه جدید از کتاب راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5)، این فوبیا تحت عنوان «فوبیایی خاص» و با شکل تصریح‌ کننده‌ فوبیای تزریق خون (BII) قرار می‌ گیرد. در حالی که بعضی از افراد ممکن است گاهی در مورد خونریزی تشویش داشته باشند، اما افراد دچار هموفوبیا یا خون هراسی از دیدن خون یا انجام آزمایش و یا دیدن عکس‌ هایی که شامل خون می‌ شود، دچار ترس شدید می ‌شوند.

علائم هموفوبیا چیست؟

نشانه های فیزیکی:

مشکل در تنفس

ضربان قلب سریع

سفتی یا درد در قفسه سینه

لرزش 

سبکی سر

احساس تهوع در اطراف خون یا آسیب

جرقه های گرم یا سرد

تعریق

نشانه های روانی:

 احساس شدید اضطراب یا وحشت

نیاز مبرم به فرار از شرایطی که خون در آن دخیل است

جدا شدن از خود یا احساس “غیر واقعی”

احساس می کنید کنترل خود را از دست داده اید

احساس می کنید ممکن است غش کنید یا از حال بروید

ترس 

بر اساس یک نظرسنجی در سال 2014 ، حدود 80 درصد از افراد مبتلا به فوبیای BII واکنش عروقی را تجربه می کنند. این پاسخ برای سایر فوبیا های خاص رایج نیست. پاسخ عروقی به این معنی است که شما در پاسخ به محرکی مانند مشاهده خون ، ضربان قلب و فشار خون خود را کاهش می دهید.

عوامل ایجاد کننده

ژنتیک

بعضی از افراد از احتمال بیشتری برای بروز فوبیا نسبت به دیگران برخوردار هستند. ممکن است یک پیوند ژنتیکی در این میان وجود داشته باشد و یا شما ممکن است شما به خصوص ذاتی حساس یا احساسی باشی..

والدین یا مراقب مضطرب

شما ممکن است در طول دوره‌ی زندگی خود یاد بگیرید که پس از دیدن الگوهای هراس‌انگیز، از چیزی بترسید. به عنوان مثال، اگر یک کودک ببیند که مادرش از خون می‌ترسد، ممکن است یک فوبیا در مورد خون در او ایجاد شود.

والدین یا مراقب بیش از حد حمایت گر

برخی از افراد ممکن است یک اضطراب کلی را توسعه دهند. این مورد ممکن است در اثر بودن شما در محیطی که در آنجا شما والدینی بیش از حد حمایتگر داشته ‌اید ایجاد شده باشد.

تروما

حوادث ترسناک یا دردناک منجر به ترس و وحشت می‌شود. این تروما ها ممکن است با خون همراه بوده باشد که می ‌تواند به اقامت بیمارستان یا صدمات جدی که در آن خونریزی وجود دارد مربوط شود.

محققان تخمین می‌زنند که بین ۳ تا ۴ درصد از جمعیت مردم جهان هموفوبیا یا خون هراسی را تجربه می‌کنند. فوبیا های خاص اغلب در دوران کودکی، بین سنین ۱۰ تا ۱۳ سالگی رخ می‌ دهد. هموفوبیا ممکن است در ترکیب با سایر اختلالات روانی و عصبی مانند آگورافوبیا، فوبیا از حیوانات و اختلال پانیک رخ دهد.

نحوه تشخیص هموفوبیا

تشخیص هموفوبیا یک ارزیابی روانشناختی است که طی یک مصاحبه با یک متخصص ارزیابی می شود تا اطلاعاتی برای ارزیابی رفتار، شخصیت، فرآیندهای فکری و توانایی‌های شناختی فرد و شناسایی هرگونه اختلال صورت گیرد.

طبق  مطالعات دانشمندان معیار های تشخیص فوبیا می تواند شامل: داشتن ترس یا اضطراب غیر منطقی در مورد یک شی یا موقعیت خاص باشد که حداقل ۶ ماه طول می کشد تا آن تجربه به فراموشی سپرده شود. و به هیچ عنوان نمی توان دخالتی در این پروسه زمانی ایجاد کرد. از این رو افرادی که فوبیای خود را تجربه می کنند در حدود شش ماه از کابوس ، وحشت، استرس ، خودخوری، گوشه گیری و…. رنج می برند.

درمان

درمان هموفوبیا یا خون هراسی مانند درمان سایر فوبیا های خاص است. روان درمانی، به ویژه درمان شناختی رفتاری، می تواند برای  این افراد مفید باشد، زیرا در این پروسه درمانی ، درمانگر  به آنها می آموزد که درک کنند که ترس شدید آنها غیرمنطقی است و احتمال تحقق ترس های آنها کم است ، به زبان ساده آن ها را قانع کنند تا از ترس بی دلیل خود اجتناب کنند و به زندگی عادی خود ادامه دهند.

یکی دیگر از گزینه های درمانی، مواجهه درمانی است که در آن روانشناس به فرد کمک می کند تا فرد به تدریج و به طور منظم در معرض اشیاء ترس خود قرار می گیرد. 

برای مثال افرادی را که از خون می ترسند به مرور در معرض خون قرار می دهند تا این ترس کم کم برای وی عادی سازی شود. با این رویکرد، افراد ابتدا یاد می گیرند که اضطراب را شناسایی کنند، تکنیک های مقابله را یاد بگیرند و از تکنیک های مقابله ای آموخته شده خود برای غلبه بر ترس خود استفاده کنند.

یک روش درمانی به نام تنش اعمال شده ممکن است به اثرات غش کننده هموفوبیا کمک کند. ایده این است که ماهیچه های بازو ها ، تنه و پا ها را در فواصل زمانی مشخص تنش دهید تا زمانی که در معرض ماشه قرار بگیرید ، صورت شما قرمز شود ، که در این صورت خون است. در یک مطالعه قدیمی ، شرکت کنندگانی که این تکنیک را امتحان کردند ، توانستند یک فیلم نیم ساعته از جراحی را بدون غش کردن تماشا کنند.

کمک گرفتن از ورزش یوگا می تواند به درمان فوبیا کمک کند. استفاده از تکنیک های آرام سازی می تواند به شما در کاهش استرس و کاهش علائم جسمی که منجر به وخامت حال شما می شود یاری برساند.

در برخی از موارد ممکن است مصرف دارو ضروری باشد. با این حال ، این همیشه یک درمان مناسب برای فوبیاهای خاص نیست. تحقیقات بیشتری مورد نیاز است ، اما این گزینه ای است که می توانید با پزشک خود مشورت کنید.