قبل اینکه به غلبه کردن بر کمال گرایی بپردازیم، باید ابتدا به تعریف کمال گرایی بپردازیم، این به شما کمک می‌کند، خود را برای تغییرات سریع تر آماده کنید. فرد موفق هنگامی که به هدف خود می‌رسد، از دستاورد‌های خود خوشحال است و از اشتباهات خود درس می‌گیرد. در حالی که فرد کمال گرا مدام بر روی نداشته‌های خود متمرکز است و خود را بابت آن سرزنش می‌کند حتی اگر به هدف خود رسیده باشد. افراد کمال گرا می‌ترسند اگر رسیدن به کمال را ترک کنند به فرد کم موفق تبدیل شوند غافل از آنکه ترک نگرش کمال گرایانه باعث می‌شود برتری بیشتری نسبت به سایرین داشته باشند.
افراد کمال گرا چگونه فکر می‌کنند؟
ورود به دنیای ذهنی یک فرد کمال گرا می‌تواند ورود به دنیای سرشار از باید و نباید، اصول خشک و‌ایده‌آل گرایی باشد. می‌توان گفت دنیای این افراد، دنیای سیاه و سفید است و در آن خبری از رنگ‌های متنوع نیست. از نظر کمال گرا‌ها، اوضاع می‌تواند کاملاً خوب و یا کاملاً بد باشد. هیچ نقطه‌ی وسطی وجود ندارد و موفقیت مساوی با بهترین بودن است.
بر اساس این سبک تفکر، اگر کاری شروع نشود، بهتر از آن است که بهترین نباشد و تنها کسانی مستحق احترام، تقدیر و تحسین‌اند که در کارشان بهترین باشند.
کمال گرا‌ها، برای خودشان ارزشی قائل نیستند مگر آنکه بتوانند بیشترین حد بازدهی و عملکرد را داشته باشند.
به عبارت دیگر احساس ارزشمندی آن‌ها مشروط به کسب موفقیت است و تجربه‌ی شکست و ناکامی می‌تواند ان‌ها را تبدیل به بی‌ارزش‌ترین و بی‌فایده‌ترین موجودات کره‌ی زمین کند.
تفاوت کمال گرایی مثبت و منفی
افراد دارای کمال گرایی مثبت تمرکزشان روی پیشرفت، در مسیر موفقیت قرار گرفتن و یادگیری از اشتباهات است.
اما در کمال گرایی منفی (بی نقص گرایی) فرد به خود اجازه اشتباه کردن نمی‌دهد. فردی که دارای این نوع کمال گرایی است اشتباه کردن را غیرقابل بخشش می‌داند. چنین فردی خود را برای هرگونه کاستی سرزنش می‌کند و هیچوقت احساس رضایت یا افتخار کردن به خود بعد از موفقیت را تجربه نمی‌کند.
یکی از اصلی‌ترین مشکلات افراد کمال گرا این است که از شکست می‌ترسند. تصور آن‌ها این است که اگر کمال طلبی را کنار بگذارند نمی‌توانند به اهداف خود برسند.
غلبه کردن بر کمال گرایی
یاد بگیرید چطور انتقاد پذیر باشید
انتقاد آن‌ها را نابود می‌کند. برای اینکه از انتقاد فرار کنند، همیشه بیشتر و فراتر از انتظارات ظاهر می‌شوند. می‌خواهند آنقدر دقیق باشند که جایی برای انتقاد نماند.
تفاوت بین تلاش زیاد و کمال‌گرایی را بدانید
اینکه می‌خواهید خودتان را بهتر کنید خیلی خوب است، اما تلاش زیادِ سالم با کمال‌گرایی متفاوت است.
برن برون، محقق و نویسنده آمریکایی، تلاش سالم را تلاش برای رسیدن به بهترین‌ها تعریف می‌کند، یعنی از خودتان راضی هستید و می‌دانید که می‌توانید بهتر بشوید، اما کمال‌گرایی از این احساس می‌آید که هیچ‌چیز به‌قدر کافی خوب نیست. کمال‌گرا‌ها فکر می‌کنند فقط اگر به استاندارد X یا Y برسند، می‌توانند حس خوبی به خودشان داشته باشند.
به بیان دیگر، تلاش سالم یعنی برای خودتان ارزش قائل شوید و سعی کنید از همه پتانسیل‌هایتان استفاده کنید. کمال‌گرایی یعنی به خودتان بگویید برای خوب‌بودن باید به چیز خاصی برسید و با این حرف به خودتان بی‌احترامی می‌کنید.
منافع و ضرر‌های خصلت کمال‌گر بودن را تجزیه و تحلیل کنید
از نزدیک به صفات کمال‌گر بودن نگاه کنید. شاید پیش خود فکر کنید که کمال‌گر بودن خیلی خوب و مؤثر است ولی به این فکر کنید چه هزینه‌ای را برای آن متحمل می‌شوید؟ کمال گرایی پیامد‌های منفی زیادی دارد و تا بحال برخی از آن‌ها را تجربه کرده باشید. اگر لیستی از پیامد‌های منفی را تهیه کنید انگیزه‌تان برای از بین بردن آن بیشتر خواهد بود.
اهداف واقع‌گرایانه داشته باشید
کمال‌گرا‌ها اهدافی را انتخاب می‌کنند که رسیدن به آن‌ها اصلاً امکان‌پذیر نیست و بعد از چند ماه عصبانی و مستأصل می‌شوند، چون هرچه تلاش می‌کنند هدفشان هنوز خارج از دسترس است. راه‌حل این مشکل تعیین اهداف واقعی است.
برای رسیدن به اهداف واقعی هم باید کمی تلاش کنید، اما لااقل احتمال دستیابی به آن‌ها وجود دارد. وقتی به یک هدف واقعی رسیدید، یک هدف واقعیِ کمی سخت‌تر انتخاب کنید. اگر همین‌طور پیش بروید، خیلی زود خواهید دید که چقدر پیشرفت کرده‌اید.
استاندارد‌هایتان را پایین بیاورید
یکی از مشکلات کمال‌گرا‌ها این است که استاندار‌هایشان خیلی بالاست. کمی استاندارد‌هایتان را پایین بیاورید. به‌جای تصمیم انجام‌دادن ۱۰۰درصدیِ یک کار، به تلاش ۹۰درصدی رضایت بدهید و بعد ببینید چه اتفاقی می‌افتد.
اگر همه‌چیز با تلاش ۹۰درصدی شما خوب بود، سعی کنید استاندارد تان را تا ۸۰درصد پایین بیاورید. باز هم مشکلی وجود ندارد؟ خب باز هم کمی استاندارد تان را پایین‌تر بیاورید.
قبول کنید هیچوقت کارتان تمام نمی‌شود
ممکن است که به وزن دلخواهتان برسید و در شغلتان موفق باشید، اما شریک زندگی‌تان شغلش را از دست بدهد و رابطه شما تحت‌تأثیر استرس ناشی از این مسأله قرار بگیرد. بعد که توانستید رابطه‌تان را به حالت عادی برگردانید، رئیستان عوض می‌شود و عادت‌کردن به شرایط جدید چندان راحت نیست و استعفا می‌دهید. چند ماه دنبال پیدا کردن کار هستید. وقتی یک کار خیلی خوب پیدا می‌کنید، می‌بینید که از وزنتان غافل شده بودید و چند کیلو اضافه‌وزن پیدا کرده‌اید.
زندگی همین‌طور جریان دارد. حتی اگر بتوانید به جایی برسید که همه‌چیز کاملاً بی‌نقص باشد
چیز‌های جدید را امتحان کنید
کمال‌گرا‌ها از اشتباه‌کردن خیلی می‌ترسند و این باعث می‌شود از چیز‌های جدید فرار کنند. یادتان باشد اشتباه‌کردن باعث رشد ما می‌شود. به‌علاوه، تحمل اشتباهات مولفه اصلی خلاقیت و ریسک‌پذیری است.
یکی از راه‌های غلبه بر ترس از اشتباه‌کردن، امتحان‌کردن چیز‌های جدید است. وقتی یک چیز جدید یاد می‌گیرید، با بی‌نقص‌بودن فاصله زیادی دارید. در واقع نه‌تنها بی‌نقص نیستید که کاملاً اشتباه می‌کنید، زمین می‌خورید و حتی همه‌چیز را خراب می‌کنید.
وقتی به خودتان اجازه دهید در حوزه‌هایی که تازه‌کار هستید اشتباه کنید، در تمام جنبه‌های زندگی احساس راحت‌تری به اشتباه‌کردن خواهید داشت.
گفتگوی درونی خود را تغییر دهید
افرادی که کمال گرا هستند، صدای درونی‌شان آنقدر تیز و منفی است که مدام به آن‌ها می‌گوید که کارشان به اندازه کافی خوب نیست و به اندازه کافی تلاش می‌کنند. اگر می‌خواهید بر کمال گرایی غلبه کنید باید بر روی تغییر صدای درونی خود کار کنید. گفتگوی منفی با خود می‌تواند عزت نفس شما را خدشه دار کند.
تمایلات خود را بهتر بشناسید
شاید متوجه نباشید خصلت کمال گرایی تا چه حد می‌تواند فراگیر باشد، با شناخت تمایلات خود شانس بیشتری برای تغییر آن‌ها دارید. یک روش این کار اینست که افکار کمال‌گرایانه خود را در جایی ثبت کنید. نوشتن افکار به شما کمک می‌کند درباره موقعیت‌هایی که احساس شکست داشتید و یا به اندازه کافی خوب کار نکردید تفکر کنید و با مرور این نوشته‌ها، درباره طرز افکار کمال گرایانه خود بیشتر آشنا می‌شوید.
برای دسترسی سریع به مشاوره روانشناسی می توانید برای رزرو وقت مشاوره با شماره های مرکز مشاوره زرین فر تماس حاصل نمایید.
دیدگاه کاربران