مهارت‌های ارتباطی چیست؟

مهارت‌های ارتباطی (Communications Skills) مجموعه‌ای از فعالیت‌ها هستند که کیفیت عملکرد شما را در رفتارهای عمومی و اجتماعی افزایش می‌دهند. در طول روز شما مدام پیام‌های گوناگونی را می‌گیرید و می‌فرستید. اما مهارت‌های ارتباطی موفق فراتر از اشتراک‌گذاری اطلاعات هستند. آنچه در این مهارت اهمیت دارد درک احساسات پشت هر پیام است.

زندگی ما در هم پیچیده با ارتباطات با دیگران است. ما موجوداتی اجتماعی هستیم و به همین خاطر داشتن مهارت‌های ارتباطی در زندگی‌مان نقش مهمی دارد. همه دوست داریم هنگام ورود به یک جمع مورد توجه قرار گیریم. دوست داریم بتوانیم با کلام و زبان بدن بر دیگران تاثیر بگذاریم، نه فقط در زندگی روزمره بلکه در محیط تحصیل و حتی محیط کار. این کار با با تقویت مهارت‌های ارتباطی میسر می‌شود.

فایده و اهمیت مهارت‌های ارتباطی

تقویت این مهارت‌ها در ارتباط روزمره ما با دیگران بسیار اهمیت دارد. این که ما بتوانیم شنوندهٔ خوبی باشیم و بتوانیم حرف و پیام خود را به خوبی به سایرین منتقل کنیم نیاز به مهارت دارد. مهارت‌های ارتباطی در ایجاد دوستی‌های پایدار و موفق نقش دارد. اگر ما بتوانیم با دوستان خود ارتباط مفید و موثر برقرار کنیم قطعاً دچار سوتفاهم در رابطمون نمی‌شویم، می‌فهمیم که چطور ارتباطمان با دیگران را بهتر کنیم و آن را حفظ کنیم.

مهارت‌های ارتباطی برای ما فرصت‌های پیشرفت بیشتری را به وجود می‌آورند. افرادی که این مهارت‌ها را به خوبی در خود تقویت کرده‌اند قدرت جذب بیشتری دارند، سایر افراد به آن‌ها اعتماد می‌کنند و با آن‌ها همکاری می‌کنند. شاید خود شما هم با چنین اشخاصی برخورد کرده باشید، افرادی که با چند برخورد کوتاه اثر خوبی در شما می‌گذارند و شما دوست دارید که باز هم با آن‌ها ارتباط برقرار کنید. قطعاً این افراد برای تقویت مهارت‌های ارتباطی خودشون تمرین کردند.

انواع مهارت‌های ارتباطی

مهارت‌های ارتباطی به ۴ دسته کلی تقسیم می‌شوند:

کلامی:

استفاده از کلمات برای بیان افکار و احساسات

غیرکلامی:

زبان بدن، تغییر چهره و…

نوشتنی:

نوشتن کلمات، نمادها و اعداد

تصویری:

استفاده از عکس‌ها، نمودارها و…

اهمیت مهارت‌های ارتباطی

ازدواج موفق

بر اساس مطالعات انجام شده یکی از دلایل مؤثر در طلاق زوجین، مسئله ارتباطی است. افرادی که می‌توانند به طور مؤثر با یکدیگر ارتباط برقرار کنند، در رابطه خود موفق‌تر خواهند بود. بنابراین ازدواج موفق‌تری خواهند داشت. داشتن مهارت ارتباطی خوب برای داشتن رابطه سالم بسیار ضروری است.

درآمد بیشتر

افرادی که می‌توانند روابط کاری قوی ایجاد کنند از مهارت ارتباطی بالایی برخوردار هستند. این افراد می‌توانند شغل و درآمد بسیار خوبی داشته باشند.

اعتماد به نفس بالاتر

طبق مطالعات انجام شده مهارت‌های ارتباطی بالاتر و اعتماد به نفس رابطه مستقیمی با یکدیگر دارند. زمانی که فرد می‌تواند با افراد غریبه ارتباط برقرار کند یا بتواند در جمع صحبت کرده و رفتارهای دوستانه بیشتری ایجاد کند، از اعتماد به نفس و مهارت ارتباطی بالایی برخوردار است.

خانواده موفق

رضایت خانواده یکی از چیزهایی است که به نوع ارتباطات و مهارت ارتباطی تک تک اعضای خانواده مربوط است. حمایت، برقراری ارتباطات متناسب با نیازها و نشان دادن درک اعضای خانواده از رفتارهای ارتباطی، لازمه یک خانواده سالم و خوشحال است.

کاریابی

یکی از مطلوب‌ترین ویژگی‌های افراد که در استخدام آنها نقش موثری دارد، مهارت‌های ارتباطی است.

سبک‌ها و مهارت‌های ارتباطی

ارتباطات کتبی و شفاهی

یعنی از کلمات برای انتقال پیام استفاده کنید بنابراین نوشتن نیز هم‌ردیف مکالمه‌های شفاهی قرار می‌گیرد. داشتن مهارت برقراری ارتباط شفاهی یعنی شما می‌توانید به صورت خلاصه و شفاف و به‌دور از ایجاد سوء تفاهم صحبت کنید. حتی اگر شغل شما نیاز چندانی به مکالمه رودررو ندارد باز هم وجود مهارت ارتباط شفاهی برای برقراری ارتباط با مشتریان و شرح خدمات کسب و کارتان ضروری است.

ارائه

مهارت ارائه فقط به معنای شرح پاورپوینت در جلسات کاری نیست. معنی دیگر ارائه این است که نظرات و عقایدتان را به شکلی درست به همکاران خود توضیح دهید و با کمک تکنیک‌های متقاعد سازی آن‌ها را مجاب به پذیرش این ایده‌ها کنید.

همچنین معنای دیگر ارائه صحبت راجع‌به توانایی‌هایتان در جلسه مصاحبه است. گستردگی این مهارت در ابعاد مختلف کاری زیاد است و تقویت آن به نفع شما خواهد بود.

گوش دادن

مهار گوش دادن به صحبت‌های دیگران ازجمله مهم‌ترین جنبه‌های مهارت‌های ارتباطی است. شنیدن درست فقط به درک صحبت‌های طرف مقابل محدود نمی‌شود. هنگامی درست شندیده‌اید که احساسات پشت هر کلام را هم درک کرده باشید.

اگر طرف مقابل متوجه شود که شما به او عمیقاً گوش کرده‌اید و احساساتش را از میان صحبت‌های او یافته‌اید روابطی موثرتر و عمیق‌تر با شما می‌سازد. همچنین این نحوه شنیدن به دیگران امنیت می‌دهد و باعث می‌شود که بدون ترس برای حل مسئله‌های مختلف ایده‌های خلاقانه‌ای ارائه کنند. در مقابل اگر چنین مهارتی را نداشته باشید احتمالاً هرگز از برخی اطلاعات مهم مطلع نمی‌شوید چون دیگران هرگز آن‌ها را به شما نخواهند گفت.

صحبت مستقیم

مکالمه کردن پایه اصلی ایجاد ارتباط است و نباید از اهمیت آن غافل شوید. حتی صحبتی ساده و دوستانه اگر به‌درستی انجام شود روابط عمیقی را می‌سازد. همچنین در خیلی از اوقات با ایجاد روابط درست قبل از ایجاد مسائل حاد مشکلات را می‌یابید و آن‌ها را برطرف می‌کنید.

گاهی صحبت با افراد غریبه برایتان فرصت‌های شغلی جدید ایجاد می‌کند. بنابراین همواره با دیگران دوستانه برخورد کنید. در ابتدا این‌کار به نظر دشوار می‌آید اما به‌مرور دیگر ترسی از مواجهه با افراد و صحبت با آن‌ها ندارید.

بازخورد

سبک دیگری از مهارت‌های ارتباطی است که مجموعه‌ای از مهارت‌های دیگر نظیر شنیدن فعالانه، احترام، روشن‌فکری و کار گروهی را شامل می‌شود. بازخورد تشویقی فقط زمانی صورت می‌گیرد که به درک عمیقی از صحبت‌های طرف مقابل برسید، به ایده‌های او احترام بگذارید و ذهنتان را برای شنیدن نظرات مخالف باز نگه دارید.

اعتماد به نفس

در برخوردهای اول افرادی که اعتماد به نفس خوبی دارند هرگز فراموش نمی‌شوند. برخی افراد به اشتباه تصور می‌کنند که داشتن اعتماد به نفس در کلام و رفتار با برخورد محترمانه در تضاد است. در حالی که شما می‌توانید در عین احترام، اعتماد به نفس خود را به رخ دیگران بکشید. داشتن این مهارت یعنی به تک تک کلمات، حرکات و تصمیم‌های خود اطمینان دارید. این رفتارتان دیگران را مجاب می‌کند که پاسخی مثبت در برابر درخواست‌های شما بدهند.

 احترام

احترام گذاشتن به دیگران یکی از مبانی ارتباط مؤثر است و یکی از مهم‌ترین موارد کاربرد آن در جلسه مصاحبه شغلی است. برای پرورش این توانایی لازم است برخی مهارت‌های دیگر نظیر شنیدن فعالانه و صبوری در برابر دیگران را در خود ایجاد کنید. رفتار محترمانه یعنی اجازه دهید دیگران صحبت کنند و در موقعیتی مناسب شما پاسخ آن‌ها را بدهید. در صورتی که رفتار شما از نگاه دیگران محترمانه نباشد بسیاری از فرصت‌های خود را از دست می‌دهید.

ارتباطات غیرکلامی

در حین صحبت درباره موضوعی مهم، بیشتر از کلام شما رفتارتان میزان اهمیت آن مسئله را مشخص می‌کند. حالت‌های قرارگیری بدن، تغییرات چهره، حرکات دست، نوع نشستن یا ایستادن، ارتباطات چشمی، تن صدا، تنش‌ها عضلانی و حتی نحوه تنفس شما در مجموعه روابط غیرکلامی جای می‌گیرند.

برقراری ارتباط یکی از کارهای روزمره ماست. همه ما سعی می‌کنیم که با دیگران صحبت کنیم یا برای کسی چیزی بنویسیم و یا اینکه با زبان بدن نیازهای خود را برطرف کنیم.

همین برقراری ارتباط است که باعث می‌شود ما در کنار همدیگر تشکیل جامعه داده و زندگی اجتماعی داشته باشید. در این میان برخی از افراد این مهارت ارتباطی را بهتر و اصولی‌تر انجام می‌دهند و بدین ترتیب می‌توانند کیفیت زندگی خود را بالاتر ببرند.