اختلال شخصیت اسکیزوئید چیست؟

اختلال شخصیت اسکیزوئید با نام SPD شناخته می شود. این اختلال نوعی اختلال پایدار و مزمن است که با دوری از اجتماع، انزوای اجتماعی و بی تفاوتی نسبت به محیط زندگی خودش را نشان می دهد. بیماری های روانشناختی هر کدام خودشان را به شکلی نشان می دهند. زمانی که از واژه شخصیت استفاده می کنیم، یعنی درباره رفتاری ریشه دارد و رو روش هایی که فرد برای برقراری ارتباط با دیگران و جهان اطراف خودش به کار می برد، صحبت می کنیم.

زمانی که عملکرد مغزی فردی دچار مشکل می شود، چیزی به اسم اختلال در رفتار و رفتار او ایجاد می شود که با انتظارات فرهنگی و اجتماعی متفاوت است. اختلال شخصیت اسکیزوئید یک نوع الگوی بی تفاوتی را نسبت به روابط اجتماعی ایجاد می کند. اختلال اسکیزوئید یکی از اختلالات شخصیت کلاستر A است. این افراد با وجود داشتن روابط آشنا در خانواده، محل کار یا دانشگاه، تمایلی به برقراری ارتباط با افراد دیگر ندارند.

حیطه ابراز و تجارب افرادی که دچار اختلال اسکیزوئید هستند شدیداً محدود است. این افراد معمولاً ترجیح می دهند فعالیت های خود را به صورت انفرادی انجام دهند و به این شکل نیز مهارت های خوبی از خود نشان می دهند.

این اختلال اواخر نوجوانی و در اوایل جوانی خود را نشان می دهد و به دلیل نشانه های مشابه با افسردگی برخی از مواقع با این اختلال اشتباه گرفته می شود. این افراد معمولاً تمایلی به بر قراری روابط اجتماعی ندارند و به صورت کلی دوست صمیمی نیز ندارند. افراد مبتلا به اسکیزوئید معمولا کمترین نیاز را به روابط انسانی دارند و بیشتر ممکن است دل‌بستگی عجیبی به یک حیوان خانگی پیدا کنند.

نشانه های اختلال شخصیت اسکیزوئید

دوری از اجتماع:

افراد مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوئید بسیار منزوی و گوشه گیر هستند و از اجتماعات دوری می کنند.

عدم تمایل به صمیمیت:

این افراد میلی به داشتن روابط صمیمانه ندارند و با افراد بسیار کمی در ارتباط هستند.

عدم وجود تمایلات جنسی:

یکی دیگر از نشانه های وجود اختلال اسکیزوئید علاقه بسیار کم به روابط جنسی می باشد، این افراد در موارد بسیار زیادی اصلا علاقه ای از خود بروز نمی دهند.

عدم وجود هیجان:

واکنش های هیجانی نسبت به اتفاقات یا تحسین و انتقاد در افراد مبتلا به اسکیزوئید تقریبا صفر است.

تمایل به فعالیت های انفرادی:

این افراد از انجام فعالیت های انفرادی بسیار لذت می برند و معمولا تمایلی به انجام فعالیت های گروهی یا اجتماعی ندارند.

درون گرا هستند:

اختلال شخصیت اسکیزوئید باعث می شود تا فرد مبتلا بسیار درونگرا بوده و به صورتی در دنیای خیالی و انتزاعی خود غرق باشد.

خلق ثابت:

تغییرات خلقی افراد مبتلا به اختلال اسکیزوئید بسیار کم می باشد و معمولا خلق این افراد ثابت است. این مسئله در برخورد اطرافیان شدت و کاهش خواهد داشت.

 عوامل ایجاد اختلال شخصیت اسکیزوئید چیست؟

محققان هنوز نتوانسته اند دلیل مشخصی برای بروز اختلال اسکیزوئید بیان کنند، اما به صورت کلی عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی در بروز این اختلال نقش دارند. برخی از متخصصان بر این باورند کسانی که دوران کودکی بدون محبت، بدون احساسات و غمگینی را طی می‌ کنند، احتمال ابتلا به اختلال اسکیزوئید بالاتری دارند.

به صورت کلی می‌توان گفت مجموعه ‌ای از عوامل مانند وراثت و ژنتیک، سبک ‌های فرزند پروری، محیط رشد و زندگی و تعاملات اجتماعی می‌ توانند در بروز SPD تأثیر زیادی داشته باشند.

تشخیص اختلال شخصیت اسکیزوئید بر اساس معیار های DSM-5

عدم تمایل و لذت از روابط نزدیک.

تمایل به انجام فعالیت های انفرادی.

بی میلی یا تمایلات پایین جنسی.

عدم وجود دوستان نزدیک یا صمیمی.

بی تفاوتی نسبت به تحسین یا انتقاد.

سطحی بودن احساسات و رفتار سرد.

تفاوت اختلال شخصیت اسکیزوئید با اختلال شخصیت اسکیزوفرنی

بسیاری از افراد، اختلال شخصیت اسکیزوئید را با بیماری اسکیزوفرنی اشتباه می‌گیرند. در حالی که اسکیزوئید و اسکیزوفرنی به طور کامل از یکدیگر مجزا هستند. فرد مبتلا به اسکیزوفرنی معمولا توهمات شدید دارد و ارتباط خودش را با واقعیت از دست می‌دهد.

در حالی که در اسکیزوئید اگرچه دوره ‌های کوتاهی از توهم وجود دارد، اما شدت و زمان آن به اندازه اسکیزوفرنی نیست. بیمار مبتلا به اختلال اسکیزوئید به تفاوت میان واقعیت و توهمات خود آگاه است. در حالیکه بیماران مبتلا به اختلال شخصیت اسکیزوفرنی در توهمات و خیال ‌پردازی‌ های درونی‌شان غرق می‌ شوند.

تفاوت اختلال شخصیت اسکیزوئید با اختلال افسردگی

اختلال اسکیزوئید به دلیل اینکه در علائم خود شباهت زیادی با افسردگی دارد، در بسیاری از موارد با بیماری افسردگی اشتباه گرفته می‌شود. اما باید در نظر بگیرید که شخصیت افسرده از موضع خودش عقب ‌نشینی نمی ‌کند، اتفاقات می‌توانند فرد مبتلا به افسردگی را عصبانی و خشمگین کرده و یا حس گناه و پشیمانی را به او القا کنند. در صورتی که شخصیت اسکیزوئید کاملا بدون واکنش و سرد رفتار می کند و هیچ حس هیجانی در او ایجاد نمی شود.

تفاوت اختلال شخصیت اسکیزوئید با اختلال شخصیت اجتنابی

یکی دیگر از اختلالاتی که با اختلال شخصیت اسکیزوئید اشتباه گرفته می شود اختلال شخصیت اجتنابی است. افرادی که به اختلال شخصیت اجتنابی دچار هستند، تمایل به برقراری ارتباط با افراد دیگر دارند، اما به دلیل ترس از پذیرفته نشدن و یا طرد شدن از سوی دیگران، از این کار اجتناب می‌ کنند. اما افراد مبتلا به اختلال اسکیزوئید، به طور کلی هیچ تمایلی برای برقراری ارتباط با اطرافیان خود ندارد.

درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید

مراجعه به روانشناس و پیگیری درمان اسکیزوئید به عنوان یکی از چالش‌برانگیزترین انواع درمان ‌های اختلال شخصیت معرفی می‌ شود. چراکه روند ارتباط ‌گیری شخصیت اسکیزوئید با روانشناس یا روان درمانگر به سختی اتفاق می ‌افتد، افراد مبتلا به اختلال اسکیزوئید نسبت به درمان مقاومت بسیار زیادی از خود نشان می‌ دهد.

مجبور کردن فردی با اختلال اسکیزوئید برای مراجعه به روانشناس برای درمان یکی از اشتباه‌ ترین کار هایی است که می‌توانید آن را انجام دهید. چراکه اگر بیمار، اختلال خود را باور نداشته و تمایلی برای درمان نداشته باشد، هیچ بهبودی برای او اتفاق نمی‌ افتد.

برای درمان اختلال شخصیت اسکیزوئید معمولا از روان درمانی و دارو درمانی در کنار هم استفاده می ‌شود.