خشونت به عنوان یک رفتار آسیب زا می تواند آثار جبران ناپذیر روحی و روانی بر افراد و جامعه داشته باشد. تعاریف مختلفی برای خشونت وجود دارد اما بر اساس تعریف سازمان بهداشت جهانی، خشونت به استفاده عمدی از نیروی فیزیکی یا قدرت، تهدید یا اقدام واقعی علیه خود، شخص دیگر و گروه یا جامعه که منجر به آسیب، مرگ، آسیب روانی، ناهنجاری یا محرومیت شود، گفته می شود.
عوامل اجتماعی شایع در ایجاد خشونت؟
فقر
شرایط اجتماعی و اقتصادی نامناسب و وضعیت سخت و آشفته زندگی افراد، باعث ایجاد و شکل گیری فضای نا امیدی و یاس در میان مردم می شود. در چنین شرایطی افراد خشونت را تنها راه رسیدن به خواسته ها و نیاز هایشان می دانند.
بیکاری
با بروز ركود اقتصادی، میزان جرائم و جنایت های خشونت آمیز افزایش پیدا می کند. تاثیر و نفوذ پدر و مادر تا حدی است در محیط هایی كه كودكان رشد مي كنند كه در آنها دعوا، داد و بیداد، زد و خورد و شکل های دیگر خشونت رایج و شایع است در بزرگسالی هم تمایل بیشتری برای بروز رفتار های خشونت آمیز از خود نشان می دهند
باور های فرهنگی
یکی دیگر از عوامل ایجاد خشونت باور های فرهنگی است. در فرهنگ هایی كه زنان را موجوداتی مفعول، ضعیف و مردان را موجوداتی قدرتمند، سرسخت و تهاجمی معرفی می کنند بیشترین میزان خشونت خانوادگی دیده می شود. همچنین نمایش خشونت در تلویزیون، اینترنت، فیلم های سینمایی، بازی های کامپیوتری احتمال وقوع خشونت را در میان گروه های خاصی از افراد افزایش می دهد.
انواع خشونت
خشونت خود محور
این نوع خشونت به رفتار هایی که به خودکشی و خودآزاری منجر می شود، تقسیم می شود. مورد اول دربردارنده افکار خودکشی، اقدام به خودکشی که در برخی کشور ها خودکشی نافرجام یا خودآزاری عمدی نیز نامیده می شود و خودکشی کامل است. در مقابل، خود آزاری شامل اعمالی نظیر خود زنی است.
خشونت بین فردی
این نوع خشونت به دو دسته تقسیم می شود. خشونت خانگی و خشونت اجتماعی
خانوادگی: یعنی خشونت و اذیت و آزار جسمی و روحی بین اعضای خانواده و شریک زندگی که در خانه روی می دهد و باعث آسیب های روانی و جبران ناپذیری برای اعضاء خانواده به ویژه کودکان دارد.
اجتماعی: خشونتی که به طور کلی در خارج از خانه، و بین افرادی که ارتباطی با یکدیگر ندارند. یا ممکن است یکدیگر را بشناسند رخ می دهد. این نوع خشونت دربردارنده ی خشونت جوانان، اعمال خشونت آمیز تصادفی، تجاوز جنسی از سوی افراد غریبه، و خشونت در محیط های سازمانی و اداری مانند مدارس، محل های کار، زندان ها و خانه های سالمندان است.
خشونت جمعی
خشونت جمعی به خشونت اجتماعی، سیاسی و اقتصادی تقسیم می شود. بر خلاف دو مقوله گسترده دیگر، زیر مجموعه های خشونت جمعی دربردارنده ی انگیزه های احتمالی برای اعمال خشونت نسبت به گروه های بزرگ تر افراد یا دولت ها است.
اجتماعی: متعهد به پیشبرد یک دستور کار اجتماعی خاص مانند جنایات جنگی از سوی گروه های سازمان یافته، اقدامات تروریستی و خشونت اوباش است.
سیاسی: شامل جنگ و درگیری های خشونت بار مرتبط، خشونت دولت و اقدامات مشابهی است که توسط گروه های بزرگ تر انجام می شود.
اقتصادی: شامل حملات گروه های بزرگ تر با انگیزه اقتصادی است. مانند حملات صورت گرفته با هدف اخلال در فعالیت های اقتصادی، ممانعت از دسترسی به خدمات ضروری، یا ایجاد تفرقه و تقسیم اقتصادی. واضح است که اقدامات صورت گرفته توسط گروه های بزرگ تر می توانند انگیزه های متعددی داشته باشند.
خشونت خانگی
این نوع خشونت باعث تحقیر، منزوی کردن، ایجاد وحشت، ترور شخصیتی، اجبار، تهدید، سرزنش، صدمه، آسیب یا مجروح شدن فرد می شود. خشونت خانگی می تواند شامل اقدامات فیزیکی، جنسی، عاطفی، اقتصادی یا روانشناختی، و یا تهدید هایی باشد که شخص برای کسب یا حفظ قدرت و کنترل شخص یا اشخاص دیگر از آن ها استفاده می کند. خشونت های خانگی انواع مختلفی دارد همچون:
.سوء استفاده جسمی: آسیب های جسمی نظیر، کتک زدن، چنگ زدن، سیلی زدن، کشیدن مو و ممانعت از مراجعه به پزشک و یا مجبور کردن افراد به مصرف مواد مخدر و الکل گفته می شود.
سوء استفاده جنسی: اجبار یا تلاش برای مجبور کردن به هرگونه ارتباط جنسی یا رفتاری بدون رضایت. استفاده جنسی به حساب می آید که شامل، اجبار به رابطه جنسی پس از بروز خشونت فیزیکی یا تحقیر فرد از نظر یک رفتار جنسی است، سوء استفاده جنسی به تجاوز زناشویی محدود نمی شود.
سوءاستفاده روانی: به ایجاد ترس با تهدید. تهدید به ایجاد آسیب فیزیکی در خود، همسر، کودک، یا خانواده یا دوستان، از بین بردن حیوانات خانگی و تخریب اموال، و جدایی تحت اجبار از خانواده، دوستان، یا مدرسه و یا کار گفته می شود.
سوءاستفاده عاطفی: تضعیف احساس عزت نفس یا اعتماد به نفس فرد است. این حالت می تواند تضعیف توانایی های فردی، اسم گذاشتن یا آسیب زدن به روابط شخص با فرزندانش را نیز شامل شود.
سوءاستفاده اقتصادی: ایجاد یا تلاش برای ایجاد وابستگی مالی فردی با کنترل کامل منابع مالی، ممانعت از دسترسی شخص به پول یا ممنوعیت حضور شخص در مدرسه یا کار از انواع سوءاستفاده اقتصادی به حساب می آید.
خشونت جنسی
هرگونه رفتار جنسی بدون رضایت شخص، که باعث می شود فرد احساس ناراحتی، ترس و وحشت داشته باشد. و در زیر گروه تجاوز جنسی قرار گیرد. تجاوز جنسی فیزیکی زمانی روی می دهد که فرد هر بخشی از بدن فرد دیگر را بدون رضایت وی، حتی از روی لباس لمس کند، و شامل مقاربت جنسی اجباری، تجاوز جنسی، لواط سکس دهانی یا مقعدی، کودک آزاری، زنای با محارم، نوازش و تلاش برای تجاوز جنسی می شود. اما مطلقاً محدود به این ها نیست.
متاسفانه به دلیل بی توجهی آموزشی بسیاری از افراد قربانی خشونت های جنسی می شوند. و به دلیل فرهنگ سنتی خانواده ها و جامعه توان مقابله و یا بازگو کردن آسیبی که به آنها وارد شده است را ندارند. این آسیب ها می تواند تمام زندگی فرد را دچار چالش ها و مشکلات جبران ناپذیری کند. تنها راه نجات جامعه از خشونت برنامه‌ریزی برای آموزش افراد، خانواده ها و کمک گرفتن از متخصصین روانشناس است.
برای دسترسی سریع به مشاوره روانشناسی آنلاین یا حضوری می توانید برای رزرو وقت مشاوره با شماره های مرکز مشاوره زرین فر تماس حاصل نمایید.
دیدگاه کاربران